Đỗ Trạng nguyên nhờ em gái giao hoan với kẻ điên
Chuyện Cấm Cười - Theo Kiến Thức.net
Ngoài sức học, ông trạng Nguyễn Đức Lượng còn phải cậy nhờ cô em gái trao “cái ngàn vàng” cho kẻ điên bị hủi mới nên nghiệp khoa bảng.
Cả nhà khoa bảng thơm danh
Nguyễn Đức Lượng khi thi Hội đỗ Đệ
nhất giáp tiến sĩ cập đệ đệ nhất danh, tương đương ngôi vị trạng nguyên.
Lúc ấy ông đã 50 tuổi, được vua Lê Tương Dực đổi tên cho, “trước tên là
Hề, ngự bút cải là Đức Lượng” (Trích Đại Việt đỉnh khiết lịch triều đăng khoa lục).
Lại nói về dòng dõi ba đời khoa bảng
nhà Nguyễn Đức Lượng, bản quán của ông ở đất xã Canh Hoạch, huyện Thanh
Oai, phủ Ứng Thiên, trấn Sơn Nam, nay thuộc xã Dân Hòa huyện Thanh Oai,
thành phố Hà Nội. Trong Tam khôi bị lục của Hồ Ngu Thụy cho hay về ba
đời khoa bảng nhà ông: “Cha là Bá Ký, con là Khuông Lễ, em họ là Nguyễn
Thuật, ba đời liên tiếp đỗ cao. Bá Ký đỗ tiến sĩ khoa Quý Mùi niên hiệu
Quang Thuận, làm đến Lại bộ Thượng thư. Khuông Lễ đỗ tiến sĩ khoa Ất Mùi
niên hiệu Đại Chính nhà Mạc, làm đến chức Tự Khanh, chết dọc đường
trong lúc đi sứ Tàu, tặng Hữu Thị Lang. Nguyễn Thuật đỗ tiến sĩ khoa Ất
Mùi niên hiệu Đoan Khánh, làm đến Ngự sử”. Vậy là cha, em, con của Đức
Lượng đều nhằm năm Mùi mà đỗ cả.
Ngoài ra, Nguyễn Đức Lượng còn có
người cháu là con của em gái cũng đỗ Đệ nhất giáp tiến sĩ cập đệ đệ nhất
danh như mình, đó là trạng nguyên Nguyễn Thiến (1495 - 1557), đỗ đại
khoa năm Nhâm Thìn (1532), niên hiệu Đại Chính năm thứ ba triều vua Mạc
Thái Tông (Mạc Đăng Doanh) khi được 38 tuổi. Ban đầu Nguyễn Thiến làm
quan nhà Mạc, kinh qua nhiều chức vụ như Lại bộ Thượng thư, Ngự sử đài
đô ngự sử, Đông các đại học sĩ, Nhập thị kinh diên, tước Thư quận công.
Sau thấy Mạc Phúc Nguyên u mê, ông bèn cùng Phụng Quốc công Lê Bá Ly xin
quy thuận nhà Lê Trung hưng, được giữ nguyên chức tước, đảm trách việc
tuyển bổ quan lại cho nhà Lê Trung hưng trong suốt 8 năm. Ở đây, có điều
đáng chú ý về người mẹ của Nguyễn Thiến, cũng là em gái của trạng
nguyên Nguyễn Đức Lượng.
Tấm thân trong đổi lấy bảng vàng
Chính từ sự hi sinh của người em gái
Nguyễn Đức Lượng, tức mẹ của Nguyễn Thiến, hoặc chăng vì nhà ông có
phúc, mà đời truyền nhờ thế Đức Lượng mới đỗ trạng nguyên. Điều này,
trong Đăng khoa lục sưu giảng còn ghi lại.
 |
| Tiến sĩ Vinh quy bái tổ. |
Theo đó, buổi ấy Nguyễn Đức Lượng tuổi
đã cao, sắp ngũ tuần rồi, mà chưa đỗ đạt gì, đường khoa hoạn không thấy
hanh thông, sáng sủa. Ông bèn mời một thầy địa lý người phương Bắc về
nuôi để tìm giúp cho một ngôi đất phát về khoa cử. Thầy địa lý đi tìm
khắp nơi trong vùng, nhưng phải tròn một năm sau mới tìm được ngôi đất
ưng ý cho ông, nhưng lại chưa tìm được ngày táng, nên phải đợi thời gian
thích hợp. Gần ngôi đất ấy là khu chợ lớn, có một người đàn ông bị
điên, lại mắc bệnh cùi (bệnh phong, bệnh hủi), hay lân la quanh chợ xin
ăn. Việc từ đây mà mới năm bảy đường oái oăm.
Trước ngày táng mộ tổ
nửa tháng của nhà Nguyễn Đức Lượng vào ngôi đất đã định, thì người ăn
xin điên ấy lại dựng chiếc lều ngay đúng chỗ ngôi đất đã chọn của Nguyễn
Đức Lượng. Đuổi hắn cũng không đi, cho tiền gạo, dỗ dành, quát nạt nặng
nhẹ hắn cũng chẳng chịu. Nguyễn Đức Lượng bèn nói:
- Tôi sẽ cho anh ruộng đất, nhà cửa,
để anh đi chỗ khác, chả hơn lại ở chỗ này mà suốt đời ăn xin. Vả lại,
tôi nuôi thầy tìm đất đã hơn một năm, nay sắp đem hài cốt tổ tiên táng
đúng chỗ này, mà anh làm như vậy hóa ra chẳng thiệt thòi cho tôi lắm
sao?
Nhưng khổ nỗi, người điên ấy lại có
tính cố chấp, khăng khăng không chịu nghe lời ngọt nhạt của Nguyễn Đức
Lượng. Bấy giờ, ông có người em gái tuổi đã cập kê, nhan sắc đáng để bọn
nam nhi ao ước, nổi tiếng khắp vùng bởi hương sắc mà lại chưa lấy
chồng, còn đang đợi người xứng đôi vừa lứa đến rước đi. Người điên ăn
xin ấy cũng biết tới tiếng tăm của cô. Dù là kẻ phong hủi, nhưng cũng là
đàn ông như bao người khác. Hắn mới nói:
- Ông có cô em gái xinh đẹp, nếu cho
tôi được giao hoan một lần, thì chẳng cần tiền bạc, nhà cửa hay ruộng
vườn gì, tôi sẽ rút lều đi ngay.
Nghe hắn nói thế, Nguyễn Đức Lượng bất
ngờ lắm, không ngờ kẻ điên, lại rơ ráy ngần ấy như hắn mà dám nói ra
ước muốn không tưởng. Nhưng lại nghĩ đất tốt sắp đến ngày táng rồi, mà
việc cứ đình lại mãi thế này không biết làm sao, ông bèn khất với người
điên ăn xin về hỏi ý kiến em gái.
Về nhà, sau bao hồi suy nghĩ, ông
không đành lòng nói cho em biết. Nhưng ngày hợp táng đã gần kề, mà kẻ
điên vẫn cắm lều ở ngôi đất ấy không chịu rời đi. Chẳng biết làm cách
nào hay hơn, một đêm khuya, Nguyễn Đức Lượng bèn gọi cô em gái lại, bảo:
- Nay anh sắp làm ngôi đất mà thằng
cùi đó lại cố chấp một mực không nghe, cho của nả gì hắn cũng không nhận
mà chuyển đi. Lại muốn chuyện ấy, ý em thế nào nói cho anh biết?
Người em nghe anh tâm sự, lấy làm thông cảm lắm, sau một lúc lâu tư lự, mới nói:
- Nếu vì việc ấy mà được hồn phách của
cha được yên, danh tiếng, khoa hoạn của anh được thành, thì anh bảo
sao, em xin nghe làm vậy. Tấm thân giữ vàng, gìn ngọc này em cần gì phải
tiếc nữa.
Đến ngày hôm sau, cô em gái tắm rửa
sạch sẽ, chờ đêm khuya, liền một thân một mình đi đến nơi người điên ấy
đang cắm lều ngủ, rồi nằm chung với hắn, tỏ bày sự thể. Hai người vừa
quan hệ được một lát, người điên liền bị thượng mã phong, chết ngay trên
bụng cô gái ấy. Người em gái sợ quá, liền đẩy luôn người điên xuống
đất, hớt hải chạy về báo với Nguyễn Đức Lượng để ngày mai đến khiêng đi
chôn chỗ khác. Nhưng nào ngờ, chỉ trong một đêm, xác người điên đã được
mối đùn lên lấp kín thành mộ đúng ngay ngôi đất đã chọn của nhà họ
Nguyễn.
Ngôi đất mà nhà Nguyễn Đức Lượng bao lâu nay tìm kiếm, theo Đăng khoa lục sưu giảng,
có hình hỏa tinh lớn nở miệng, trước mặt có con sông chia làm ba nhánh.
Bên kia bờ sông chỗ hỏa tinh mở miệng, thì mộ của người điên chết ở
ngay phía trên. Đức Lượng thấy mối đã đùn thành mộ, nghĩ đấy là mệnh
trời đã định, không biết phải làm thế nào cho phải. Đào mộ người điên
lên táng chỗ khác lại trái mệnh trời. Thầy địa lý phương Bắc sau khi
quan sát thế đất mới bảo rằng: ở phía bên dưới phần mộ mối đùn ấy, còn
có huyệt thừa khí, tôi sẽ táng cho ông.
Post a Comment